Değer bahsi, kazanma olasılığın fiyattan yüksek olduğunda doğar. Yani olasılık, oran ile çarpışır ve fark üretir. Eğer fark lehinedir, uzun vadede artı yazarsın. Aksi durumda sıfır çaba, eksi sonuç getirir. Ben her tahmini önce olasılığa çeviririm. Sonra fiyatla tartarım ve not alırım. Çünkü duygu yanılır, kayıt yanılmaz. Ayrıca küçük avantaj, tekrarda büyür. Tek bilet değil, yüz bilet resim çizer. Bu yüzden amaç, tek maç zaferi değildir. Amaç, süreçte pozitif beklenti yakalamaktır.
Peki bu yaklaşım neden şart? Çünkü piyasada marj vardır ve hatalar yaygındır. Bilgi geç kalır, fiyat geriden gelir. Özellikle alt liglerde bu tablo sık görünür. Ben sahada bunu çok yaşadım. Haber akışı gecikti ve fiyat açık verdi. Ardından küçük birimle girdim ve bekledim. Elbette her açık gerçek değildir. Bu nedenle önce model, sonra fiyat derim. Yani hikâye güzel olsa da matematik ipi tutar. Disiplin, bu köprüyü güvenli yapar.
Oranı olasılığa çevir: hızlı matematik ve adil çizgi
Değerin kalbi basit bir formüldür. İmplied olasılık = 1 / oran. Örneğin 2.20 oran yaklaşık %45,45 demektir. Senin adil olasılığın %50 ise fark pozitiftir. Yani fiyat, gerçek ihtimalin gerisinde kalır. Ben burada “EV” notu düşerim. Beklenen değer pozitif ise küçük birimle girerim. Böylece tek maç değil, seri hedeflerim. Ayrıca sapma küçükse sabırlı olurum. Çünkü gürültü, küçük farkı yutar.
Marjı da unutmamak gerekir. Pazar toplam olasılığı %100’ü aşar. İşte bu fazlalık, operatör marjıdır. Adil çizgiye yaklaşmak için marjı dağıtmak gerekir. Ben iki takımın implied değerlerini normalize ederim. Sonra kendi tahminimle kıyaslarım. Eğer hâlâ artı duruyorsa ilerlerim. Aksi halde pas geçerim ve sırayı değiştiririm. Kısacası formül basittir; fakat uygulama dikkat ister. Hız değil, doğruluk kazandırır.
Piyasa ve kapanış: doğru kıyas ve CLV sinyali
Değerin testi kapanışta yapılır. Kapanış oranı, toplu bilginin son halidir. Eğer bileti daha iyi fiyattan aldıysan artı puan doğar. Buna kısaca “kapanışa karşı değer” denir. Ben her gün biletleri iki kez kıyaslarım. Açılış ve kapanış farkını tek tabloya yazarım. Uzun seride yeşil fazlaysa yöntem doğrudur. Kırmızı artıyorsa model güncellenir. Yani sonuç değil, süreç ölçülür.
Elbette kapanış her zaman kusursuz değildir. Bazı niş pazarlarda hatalar kalır. Özellikle bilgi eşitsizliği burada büyür. Fakat uzun vadede kapanış güçlü bir aynadır. Ben bu aynayı asla kırmam. Aksine, taktikleri ona göre düzeltirim. Eğer sıkça aleyhte kapanıyorsam sebep ararım. Haber mi kaçtı, model mi şişti, pay mı büyüdü. Bu sorgu, değer avının omurgasıdır.
Değerin kaynağı: veri, bağlam ve zamanlama üçlüsü
Değer nerede çıkar? Önce veride çıkar. Tempo, sakatlık ve stil göstergeleri açık verir. Ardından bağlam konuşur. Seyahat yorgunluğu, fikstür sıkışması ve hava etkisi devreye girer. Son olarak zamanlama belirleyicidir. Haber düştüğü an ile fiyatın güncellendiği an farklıdır. Ben bu üçlüyü tek çatıya yazarım. Sonra senaryoyu tek cümlede özetlerim. “Yorgun favori, düşük tempo ve dar rotasyon.” Bu cümle, biletin pusulasıdır.
Benim pratik akışım nettir. Önce modelin tabanını hesaplarım. Sonra bağlamla düzeltme yaparım. Ardından pazarı kontrol ederim. Fiyat sapıyorsa küçük birimle girerim. Sapmıyorsa takip listesine alırım. Bu sırada promosyonları da izlerim. Freebet veya boost bazen farkı açar. Yine de promosyon tek başına yeterli değildir. Değer yoksa süs de yetmez. Matematik, vitrinden önce gelir.
Canlıda değer: köpükten kaç, düzeltmede konuş
Canlı pazarda duygular hızlı akar. Gol, kart ve değişiklik fiyatı sarsar. İlk saniyelerde “köpük” oluşur. Bu köpük aşırı fiyat hareketidir. Hemen ardından düzeltme gelir. Ben genelde düzeltmeyi beklerim. Çünkü köpük, hatayı büyütür. Düzeltme, gerçeğe yaklaşır. Bu sırada veri isterim. Tek atak yetmez; tekrar ararım. İki benzer sekans güven verir. O anda küçük birimle girerim.
Öte yandan canlıda bağlantı hızı kritiktir. Gecikme yüksekse avantaj erir. Bu yüzden canlıyı riskli ağda açmam. Ayrıca “nakit çıkış” kararını planlı tutarım. Senaryo çökerse çıkarım. Yoksa bilet bırakılır ve akış izlenir. Ben bu kuralla tilt tuzaklarını azalttım. Çünkü canlıda hız hataya davet eder. Yavaş düşün, hızlı uygula; ama plana bağlı kal.
Pay yönetimi: sabit birim, hafif Kelly ve koruma çizgileri
Değer bulmak kadar payı seçmek önemlidir. Büyük pay, küçük hatayı büyütür. Bu nedenle ben “sabit birim” ile başlarım. Kasanın %1’i çoğu gün yeter. %2’yi nadiren denerim. Daha ileri kullanıcılar “hafif Kelly” uygular. Yani teorik payın yarısı ya da çeyreği seçilir. Fakat özgüven şişerse risk artar. O nedenle kalibrasyon şarttır. Ben Kelly’yi not defterimde sınırlarım. Kağıtta büyüyen pay, pratikte küçük kalır.
Koruma çizgileri ikinci kalkandır. Günlük zarar limiti masanın sigortasıdır. Çizgi dolunca dururum. Tartışmam ve ertelemem. Çünkü çizgi tartışılırsa plan çöker. Ayrıca seri kayıpta birim otomatik küçülür. Bu refleks, kasayı yaşatır. Değer bahsi maratondur. Maratonda ayak değil, tempo biter. Temponu korursan farkı görürsün.
Sık hatalar: doğrulama yanlılığı, taze sonuç ve ilişkisiz bacaklar
En yaygın hata, fikre aşık olmaktır. Tahmin sevildiğinde karşı veri görmezden gelinir. Bu yanlılık çok pahalıdır. Ben bu riske karşı “karşı argüman” yazdırırım. Her biletin altına kısa bir cümle koyarım. “Bu bilet neden yanlış olabilir?” Cevap netse payı küçültürüm. Cevap yoksa yine temkinli kalırım. Çünkü pazar, sabit fikir sevmez.
Taze sonuç etkisi de vurur. Dün gelen mucize, bugün tekrarlanmaz. Oysa fiyat, hikâyeyi şişirebilir. Ben bu durumda uzun pencereyi açarım. Beş maç, on maç ve sezonu aynı tabloda tutarım. Ayrıca korelasyon tuzaklarına dikkat ederim. Aynı maçtan ilişkisiz bacaklar değeri öldürür. Özellikle SGP’de fiyat korumalıdır. Bu yüzden sade ve tutarlı kalmak kazandırır.
Not, ölçüm ve geri besleme: süreci kazanca çevir
Değer avı kayıtla güçlenir. Kayıt yoksa hafıza yanılır. Ben her bilet için üç satır tutarım. Giriş oranı, adil olasılık ve kapanış farkı. Ardından sonuçla kıyaslarım. Bu küçük tablo büyük ışık yakar. Nerede iyiymişim, nerede zayıfmışım net olur. Sonra modeli düzeltirim ve kaldığım yerden devam ederim.
Kapanışta rehberlik tekrar devreye girer. Aleyhte kapanış uzunsa neden ararım. Haber hızı, model hatası ya da zamanlama. Hata bulunur ve ayar yapılır. Ertesi hafta aynı tabloyu yeniden denerim. Süreç böylece döngüye döner. Döngü, küçük avantajı büyütür. Sonuç olarak kazanan tek bir “bahis” değildir. Kazanan, iyileşen bir “sistem”dir. Benim işim de bu sistemi okura sade anlatmaktır.
Benim saha deneyimim: iki vaka, iki ders
İyi vakada bilgi hızlıydı. Favori rotasyonu daralmıştı. Basın toplantısında ipucu vardı. Pazar geç uyandı, oran şişti. Ben sabah erken girdim. Kapanış iki tik aşağı indi. CLV yeşil yandı ve maç senaryoyu doğruladı. Derste cümle kısaydı. “Hızlı bilgi + küçük pay = temiz değer.”
Zayıf vakada fiyat cazip görünüyordu. Fakat fikstür sıkışması rakibe aitti. Ben rakibin yorgun olduğunu düşündüm. Oysa rakip yedek hattını güçlendirmişti. Haber detayını kaçırdım ve kapanış aleyhte kapandı. Sonuçta bilet geldi; ama süreç kırmızıydı. Ders yine açıktı. “Sonuç doğru olabilir, süreç yanlışsa alarm çalar.” Ben o günden sonra yedek derinliğini tabloya ekledim.
Sonuç: önce olasılık, sonra fiyat, en sonda tuş
Değer bahsi bir zihniyettir. Önce ihtimali yaz, sonra fiyatı ölç. Ardından marjı temizle ve farkı ara. Bulduğunda küçük birimle uygula. Bulamadığında pas de ki güçtür. Kapanışla kendini denetle. Kayıtla hatanı küçült. Böylece tek maç yerine süreç kazanır. Ben yıllardır aynı çerçeveyi kullanırım. Çünkü matematik, hikâyeyi disipline eder. Disiplin ise kasayı korur ve büyütür.
Kapanışı net bırakalım. Duygu hızlıdır; fakat veri daha hızlıdır. Fiyat parlar; fakat olasılık daha parlaktır. Plan yaz; sonra plana sadık kal. Küçük artılar birikir ve tabloyu değiştirir. Değer, vitrinde değil; ayrıntıda saklıdır. O ayrıntıyı bulduğunda, avantaj da seni bulur. Benim deneyimim bunu her sezon yeniden kanıtladı.
